امروز: سه شنبه, 17 مهر 1403 ساعت: 15:02:23

IVFیا لقاح آزمایشگاهی یکی از روشهای کمک باروری می باشد. در این روش اسپرم و تخمک درخارج از بدن و در آزمایشگاه جنین شناسی با یکدیگر لقاح داده می شود و بعد از تشکیل رویان یا جنین چند سلولی به داخل حفره رحم انتقال داده می شود تا ادامه مراحل رشد را داخل رحم بگذراند .

موارد انجام IVF :

- کم بودن تعداد اسپرم ها یا تحرک کم اسپرمها

- زیاد بودن شکل های غیر طبیعی اسپرم ها

- انجام عمل وازکتومی به هر علتی

- اندومتریوز و چسبندگی های حفره لگنی در خانمها

- در صورت شکست بیش از 3 مرتبه IUI

- کیفیت پائین تخمک به علت سن بالا

- ناتوانایی جنسی مرد ( ناتوانی در نعوظ ) و بیماریهای سیستمیک مثل دیابت

- اختلالات ساختمانی آلت تناسلی

- فلج اندام تحتانی مرد

- مشکلات تخمک گذاری در زنان

- واژینیسموس ( انقباض غیر ارادی عضلات واژن ) که مانع رابطه جنسی می شود.

- در افرادی که احتمال انتقال اختلالات ژنتیکی به فرزندانشان وجود دارد که در این حالت PGS یعنی بررسی جنین از نظر ژنتیکی بر روی جنین ها انجام می شود تا حامل اختلال ژنتیکی نباشد .

- مشکلات لوله های رحمی در خانمها مثل چسبندگی و انسداد لوله ها ، برداشتن لوله به دنبال بارداری خارج از رحم ، بستن لوله های رحمی به علت روش پیشگیری از بارداری و ...

- نازایی با علل ناشناخته که در 10 % موارد اتفاق می افتد که علت مشخصی برای نازایی پیدا نمی شود .

- وجود آنتی بادی علیه اسپرم

IVF و نحوی انجام آن :

در ابتدا از زوجین شرح حال کامل گرفته می شود و تست ها و آزمایشهای تشخیصی شامل آزمایشهای کامل و هورمونی زوجین ، سونوگرافی شکم و لگن خانمها ، هیستروسالپنگوگرافی ( عکس رنگی ) خانمها برای مشخص شدن وضعیت لوله ها و اسپرموگرام آقایان برای بررسی تعداد ، شکل و حرکت اسپرم به عمل می آید تا علت نازایی مشخص شود .

مرحله بعدی انجام سونوگرافی واژینال روز 3-2 سیکل برای خانم جهت بررسی رحم و تخمدانها و شروع داروهای محرک تخمک گذاری می باشد .

در صورت محیا بودن شرایط داروهای تحریک تخمک گذاری تجویز می شود ، باتجویز داروهای باروری تعداد بیشتری از فولیکول ‌های تخمدان نسبت به سیکل طبیعی رشد یافته و به بلوغ نهایی می‌رسند و زمینه برای جمع اوری تعداد تخمک بیشتر فراهم می آید.با افزایش تعداد تخمک‌های جمع‌آوری شده تعداد جنین‌های حاصل افزایش یافته و در نهایت شانس باروری افزایش می‌یابد.معمولا چند سونوگرافی از زمان شروع داروها تا مشخص شدن روز عمل برای بررسی سایز فولیکول انجام می شود ، پس از رسیدگی کامل فولیکولها وقتی به سایز 20-18 میلی متر برسند برای آزاد شدن آن‌ها، هورمون HCG تزریق می‌شود. حدود ۳۶ بعد از تزریق HCG، تخمک‌گذاری رخ خواهد داد.بعد از تزریق خانم آماده عمل خواهد شد .

مرحله بعدی گرفتن تخمک ( عمل پانکچر ) است . خانمها روز عمل باید ناشتا باشند ، بعد از آماده سازی در اتاق عمل و گرفتن یک بیهوشی عمومی سطحی ، پزشک متخصص زنان از طریق دستگاه سونوگرافی و یک سوزن باریک و بلند از انتهای واژن بیمار به تخمدانها دسترسی پیدا کرده و مایع فولیکول ها به کمک دستگاه ساکشن داخل لولهای استریل جمع آوری می شود و در آزمایشگاه جهت پیدا کردن تخمک بررسی می شوند ، معمولا تخمک داخل مایع فولیکولی با چشم غیر مسلح دیده می شود ولی جهت دقت بیشتر و برای جلوگیری از خطا از طریق میکروسکوپ مایع ها بررسی و تخمک ها جدا شده و داخل محلول دیگر نگهداری می شوند . در صبح روز انجام گرفتن تخمک نیاز است که همسر بیمار یک نمونه اسپرم تازه را تحویل آزمایشگاه جنین شناسی بدهد ، بهتر است نمونه گیری در محل آزمایشگاه در ظرف استریل جمع آوری گردد. بعد از نمونه گیری مایع منی مورد آنالیز و بررسی قرار می گیرد و بعد از مراحل شستشو اسپرمهای با کیفیت بالاتر جداسازی شده و جهت لقاح آماده می گردد.

مرحله بعدی لقاح و رشد جنین در محیط آزمایشگاه می باشد. بعد از آماده سازی اسپرم و تخمک در کنار یکدیگر داخل ظرفهای مخصوص( انکوباتور CO2 ) که شبیه رحم مادر می باشد ،گذاشته می شود تا اسپرم به داخل تخمک نفوذ کرده و آن را بارور کند . صبح روز بعد جنین شناس وضعیت لقاح را بررسی می کند و در صورت بارور شدن 24 ساعت دیگر جنین ها داخل انکوباتور قرار می گیرند تا مراحل رشد سلولی را طی کنند و آماده انتقال به رحم مادر گردند. معمولا انتقال جنین ها در مرحله 10 سلولی ، مورولا و بلاستوسیت انجام می پذیرد .

مرحله بعدی انتقال جنین به داخل رحم می باشد . تشکیل شدن جنین و تعداد و کیفیت آن‌ها بستگی به تعداد و کیفیت تخمک و اسپرم دارد . اگر تعداد جنین های تشکیل شده با کیفیت خوب زیاد باشد ، با توجه به نظر زوجین تعدادی از آنها که قابلیت این را دارند که در شرایط فریز خراب نشوند ، فریز می شوند و داخل تالکهای ازت با دمای زیر 200 درجه نگهداری میشود و معمولا تا بیش از 10 سال هم می توان جنین های فریز در تالک های ازت نگهداری کرد.

در روز انتقال جنین دیگر نیاز به بیهوشی و جراحی نخواهد بود ، در روز انتقال تعدادی جنین معمولا بین 3-1 تا توسط کاتتر باریک پلاستیکی داخل حفره رحم تزریق می شود ، معمولا بین 20 دقیقه تا چند ساعت بعد از انتقال جنین بیمار در ریکاوری می ماند ولی تاثیر استراحت بر افزایش میزان باروری یافت نشده است .

کارهای لازم بعد ازIVF:

به علت بیهوشی ممکن است عوارض بعد از بیهوشی مثل تهوع ، سردرد و سرگیجه و... وجود داشته باشد که طبیعی است .

رژیم غذایی مایعات و پرهیز از غذاهای نفاخ و غذاهایی که باعث یبوست می شود.

مقداری خونریزی یا لکه بینی طبیعی خواهد بود و این خونریزی از محل سوزن خواهد بود و ربطی به دیواره رحم ندارد

معمولا از فردای روز عمل برای بیمار پروژسترون به صورت شیاف و آمپول تجویز می شود تا رحم جهت لانه گزینی جنین آماده شود و در صورت بارداری ، حفظ شده و از سقط جلوگیری به عمل آید و به کاهش انقباضات رحمی کمک می کند.

در صورت بروزعلائم زیر بعد از عمل پانکچر پزشک خود را در جریان قرار دهید :

- درد شدید شکمی یا تورم شکم

- تهوع شدید و استفراغ بی وقفه

- دمای بدن بالاتر از 38 درجه سانتی گراد

- مشکل در دفع ادرار یا دفع ادرار دردناک

- خونریزی شدید واژن

- ضعف و بی حالی شدید

- تنگی نفس و تنفس مشکل

توصیه های پس از انتقال جنین :

- 3-2 روز اول بعد از انتقال از فعالیت های شدید که باعث خستگی مفرط می شود ، بپرهیزید.

- پرهیز از مصرف سیگار ، قهوه و الکل

- پرهیز از قرار گرفتن در شرایط پر استرس و اضطراب آور

- خودداری از بلند کردن اجسام سنگین

- رژیم غذایی معمولی داشته باشید ، تاثیر ماده غذایی خاصی بر افزایش میزان نتایج مثبت کشف نشده است.

- تزریق آمپول یا استعمال شیاف پروژسترون

- نگران سرفه و عطسه کردن نباشید ، جنین داخل پرزهای رحم قرار گرفته است و سرفه و عطسه کردن تاثیری بر خروج جنین از رحم نخواهد داشت .

حدود 14 روز پس از انتقال جنین آزمایش خون بارداری ( B-HCG ) درخواست خواهد شد ، امکان مشخص شدن باداری با تستهای خانگی ( بیبی چک ) میسر نخواهد بود .

در صورت بارداری هورمون پروژسترون ادامه خواهد یافت و در ادامه روند بارداری پزشک با توجه به شرایط بارداری تصمیم به ادامه یا قطع آن خواهد گرفت .

در صورت عدم بارداری پرونده پزشکی مجدد توسط پزشک متخصص زنان و جنین شناسی بررسی خواهد شد تا علت شکست IVFمشخص و در سیکل بعدی موانع برطرف شود.

احتمال بارداری در هر سیکل از IVF 40-30 درصد می باشد و عواملی از جمله سن ، کیفیت اسپرم و تخمک ، کیفیت جنین بر این احتمال موثر خواهد بود .

IUI یکی از روشهای کمک باروری است ،در این روش اسپرم شسته شده به درون حفره رحم تزریق می شود و احتمال تماس اسپرم با تخمک در محیط رحم و شانس وقوع بارداری افزایش می یابد که علمی نسبتا ساده و بدون درد است و بدون بیهوشی انجام می شود.

شرایط لازم برای انجام IUI :

- باز بودن لوله های رحمی

- تعداد اسپرم حداقل 5 میلیون

IUI در چه مواردی پیشنهاد می شود ؟

- کم بودن تعداد اسپرم و یا کم تحرکی اسپرمها

- زیاد بودن شکلهای غیر طبیعی اسپرم

- کم بودن حجم مایع منی

- وجود آنتی بادی در اسپرم

- وجود ترشحات کشنده در دهانه رحم خانم

- غلیظ بودن ترشحات سرویکس که اجازه عبور اسپرم را نمی دهد

- آندومتریوز خفیف و متوسط

- ناتوانایی جنسی مرد ( ناتوانی در نعوظ ) و بیماریهای سیستمیک مثل دیابت

- اختلالات ساختمانی آلت تناسلی

- فلج اندام تحتانی مرد

- مشکلات تخمک گذاری در زنان

- واژینیسموس ( انقباض غیر ارادی عضلات واژن )

- ناباروری با عوامل ناشناخته

 

IUI و نحوه انجام عمل :

ابتدا سعی بر آن است تا با کمک داروهای تحریک تخمک گذاری تعداد بیشتری فولیکول در تخمدانها ساخته شود تا شانس بارداری افزایش یابد ، حدود 4-2 فولیکول برای این منظور ایده آل است.

پس از بررسی وضعیت تخمدانها به کمک سونوگرافی و مشاهده فولیکول غالب زمانی که سایز فولیکول ساخته شده به اندازه مورد نظر یعنی 20-18 میلی متر برسد نیاز به تزریق داروی آزاد کننده تخمک ( HCG) می باشد تا فولیکول آزاد شود و معمولا 48-36 ساعت بعد از تزریق IUI انجام خواهد گرفت ؛ در صبح روز انجام IUI نیاز است همسر بیمار یک نمونه اسپرم تازه (پرهیز از مقاربت و خروج مایع منی از 5-2 روزقبل ) را به آزمایشگاه تحویل بدهد ، نمونه باید تازه بوده و بهتر است در محل آزمایشگاه در ظرف استریل جمع آوری گردد. بعد از نمونه گیری مایع منی مورد آنالیز و بررسی قرار می گیرد و بعد از مراحل شستشو اسپرمهای با کیفیت بالاتر جداسازی شده و آماده تزریق می گردد. سپس اسپرمها توسط یک سرنگ مخصوص به نام کاتتر IUI که دارای سر پلاستیکی و منعطفی هست داخل حفره رحم تزریق می شوند .

توصیه های لازم بعد از انجام IUI :

- بعد از IUI نیازی به بستری کردن بیمار و یا استراحت مطلق وجود ندارد ، 30-15 دقیقه بی حرکت ماندن روی تخت کافی می باشد.

- در روز انجام IUI بهتر است استراحت نسبی مراعات شود و از روز بعد کارهای روزمره از سر گرفته شود .

- دردهای شکمی خفیف پس از IUI طبیعی است و به علت ورود اسپرم به داخل رحم و داروهای مصرفی می باشد .

- در صورت امکان به بیمار توصیه می شود یک روز در میان نزدیکی داشته باشد .

میزان موفقیت IUI :

16-14 روز بعد IUI تست بارداری وجود یا عدم وجود بارداری را مشخص خواهد کرد.

در هر سیکل درمانی معمولا حدود 30-10% احتمال بارداری وجود دارد و به عوامل متعددی بستگی دارد . تعداد و کیفیت اسپرمهای مردان و فاکتور سن در زنان در این موفقیت موثر می باشد ؛ دیده شده در خانم های زیر 35 سال احتمال موفقیت IUI بیشتر از سنین بالاتر می باشد . در صورت عدم موفقیت معمولا 3 دوره IUI به صورت کلی به بیماران توصیه می شود.

توصیه هایی برای افزایش میزان موفقیت IUI :

- انجام مقاربت جنسی پس از IUI به صورت یک روز در میان ( در صورت نداشتن لکه بینی و خونریزی )

- مصرف میوه و سبزیجات سالم و سرشار از آنتی اکسیدان ها و پرهیز از خوردن غذاهای نفاخ برای زوجین

- عدم استعمال دخانیات و الکل و کاهش مصرف کافئین برای زوجین

- عدم استحمام با آب گرم برای مردان و عدم استفاده از جکوزی و سونای گرم برای زوجین

- عدم استفاده از لباسهای بسیار تنگ برای زوجین

- مصرف بعضی از داروها و آنتی بیوتیک ها روی اسپرم تاثیر می گذارد در صورت مصرف این داروها با پزشک مشورت کنیدف

- در صورت صلاحدید پزشکان مصرف مکمل ها و مولتی ویتامین ها برای زوجین

- عدم استفاده از فست فودها برای زوجین

زگیل تناسلی )ویروس پاپیلومای انسانی (HPV بیماری است که ازطریق پوست و در 99 درصد موارد با رابطه جنسی انتقال پیدا میکند.

این بیماری ویروسی است و عامل ایجاد آن هم ویروسی به نام ویروس پاپیلومای انسانیHPVاست .این ویروس نزدیک به 150 تیپ و نوع High risk و Low risk مختلف دارد که از این بین ، تیپ های 16 و 18 اغلب بیشترین ارتباط رو با سرطاندارند.ویروس HPV منجر به تغییرات غیرطبیعی در سلولها می شوند .اگر چه این تغییرات غیرطبیعی ، معمولا سرطانی نیستند اما اغلب پیش سرطانی هستند و در صورتی که درمان نشوند تبدیل به سلولهای سرطانی میشوند.

بیماری زگیل تناسلی یک عفونت مزمن است که موجب زخم و زگیل در ناحیه تناسلی ، نواحی کشاله ران یا مقعد می شود، بعضی ها شبیه تکه های سفید مسطح، و برخی دیگر لکه مانند، مثل شاخه های کوچک گل کلم هستند،گاهی اوقات این زگیل ها قابل رویت نیستند .ویروسHPV خیلی فعال است و به راحتی در تماسهای پوستی منتقل میشود حتی در مواقع استفاده از کاندوم نیز ممکن است این بیماری منتقل شود ؛ به علت وجود دانه های ریز وخالهای زیرپوستی در کنار کشاله ران و اطراف ناحیه تناسلی و عدم پوشش این ناحیه ها توسط کاندوم ، و تماس پوستی خیلی راحت ویروس HPV بین افراد انتقال پیدا می کند .

 

علائم زگیل تناسلی :

اکثر افراد مبتلا بهHPV علائمی ندارند ، طبق آمارهای موجود نزدیک به 80 درصد افرادی که مبتلا هستند هیچ علامتی ندارنداما اگر مبتلا به علائم شوند ، این علائم می توانند خفیف بوده به طوری که فرد حتی اطلاعی از آلوده بودن خود نداشته باشد. این علائم می توانند شامل درد، خارش ، سوزش و خونریزی بوده و یا شامل وجود زگیل تناسلی قابل مشاهده باشند.

علائم احتمالاً ۲ تا ۳ ماه بعد از ابتلا به عفونت رخ می دهند. اما این علائم ممکن است از ۳ هفته تا چند سال پس از عفونت نیز بروز نکنند. زگیل های تناسلی قابل مشاهده تنها درحالتی که عفونت فعال است ، ظاهر می شوند. اما هنگامی که زگیل قابل مشاهده نباشد نیز امکان انتقال ویروس وجود دارد.

 

تشخیص زگیل تناسلی :

انجام دوره ای تست غربالگری پاپ اسمیر و تست typingHPV به روش PCRدر تشخيص قطعي و زودرس اين ويروس کمک کننده است .افراد مبتلا به HPV می توانند با مراجعه به متخصص زنان و انجام کولپوسکوپی (مشاهده دهانه رحم ) و بررسی سلولهای دهانه رحم از ابتلا به سرطانهای دهانه رحم پیشگیری کنند .

درمان زگیل تناسلی :

هیچ درمانی قطعی برای HPV وجود ندارد، اما علائم را می توان درمان کرد. با پزشک خود در رابطه با اینکه باید زگیل های تناسلی قابل مشاهده را درمان کنید یا نه مشورت کنید.

پزشک می تواند با تجویز داروهایی یا برداشت آن ها با لیزر، جراحی یا انجماد اقدام به درمان کند ، کرایوتراپی بهترین راه درمان زگیل تناسلی است.

حتی اگر شما زگیل های خود را درمان کردید و یا آن ها بدون درمان برطرف شدند ، عفونت HPV می تواند در سلول های بدن شما باقی مانده باشد. حتی اگر علائمی نداشته باشید ، نیز می تواند عفونت را به شریک جنسی خود منتقل کنید.

پیشگیری از زگیل تناسلی :

برای پیشگیری از ابتلا به زگیل تناسلی غربالگری نیاز است. غربالگری منظم برای کلیه خانم‌های واجد شرایط لازم می‌باشد این ویروس در مراحل اولیه علائمی ندارد که بتوان آن را تشخیص داد، اما با غربالگری می توان به آن پی برد.

یکی دیگر از راه‌های مراقبت از ابتلا به این ویروس واکسیناسیون می‌باشد. انجام واکسیناسیون باعث کاهش قابل توجهی در ابتلاء افراد به ویروس شده است واکسن‌های دهانه رحم( گارداسیل ) شما را در مقابل ابتلا به این ویروس مراقبت می‌نماید. بهترین زمان برای زدن این واکسن بین سنین 12 تا 30سال می‌باشد. این واکسن‌ها بر روی گونه‌های پرخطر این ویروسHPV 16وHPV 18ممحافظت خواهند کرد.

واکسن گارداسیل

یکی از راه های پیشگیری از ویروس HPV( عامل بوجود آورنده زگیل تناسلی ) واکسن گارداسیل است .

واکسن گارداسیل حاوی پروتئینهای غیر فعال ویروس HPV می باشد و هیچ ویروس زنده ضعیف شده یا کشته شده ای ندارد، به همین علت واکسن گارداسیل نمی تواند موجب سرطان یا بیماریهای مرتبط با HPV شود.

پروتئین ها موجب فعال سازی سیستم ایمنی بدن در برابر ویروس می شوند. این واکسن موجب محفاظت در برابرتیپهای 6 ، 11 ، 16 و 18 می شود ؛ البته افرادی که به یکی از این تیپها مبتلا هستند ، تزریق واکسن به محافظت در برابر تیپهای دیگربه آنها کمک می کند .

تیپهای 6 و 11 مسئول 90% بروز زگیل تناسلی و تیپهای 16 و 18 از خطرناکترین تیپها و موجب 70% سرطانهای دهانه رحم و سرطانهای مرتبط دیگر با HPV محسوب می شوند.

سن مناسب تائید شده توسط سازمان غذا و دارو برای تزریق واکسن گارداسیل بین 12 تا 30 سالگی برای دختران و پسران می باشد ، ولی به افراد بالای 30 سال هم توصیه میشود این واکسن را تزریق کنند.

توصیه می شود که تزریق این واکسن قبل از شروع اولین رابطه جنسی انجام شود ولی اگر قبل از تزریق رابطه جنسی شروع شده است ، باز هم تزریق واکسن به علت پیشگیری از ابتلا به ویروس توصیه می شود ، در مجموع تزریق این واکسن به همه ی افراد مبتلا و غیر مبتلا ، خانم ها و آقایان توصیه می شود. تزریق واکسن در دوران بارداری خیلی ضروری نیست و بهتر است تزریق به بعد از زایمان موکل شود.

توضیحات کلیدی در مورد واکسن گارداسیل :

- واکسن گارداسیل عوارض خاصی ندارد و ممکن است مثل هر واکسن دیگری

عوارض جزیی مثل سرگیجه و درد و سوزش در محل تزریق داشته باشد.

- این واکسن تاثیر منفی روی باروری ندارد .

- واکسن گارداسیل در سه نوبت تزریق می شودکه نوبت دوم دو ماه بعد از نوبت اول و بعدی شش ماه پس از نوبت اول تزریق می شود . ( کد 0-2-6) را به خاطر بسپارید.

خانمها برای تزریق واکسن و بررسی های بالینی و چکاپ به متخصص زنان مراجعه کنند و آقایان هم باید به متخصص پوست مراجعه کنند .

واکسن باعث از بین رفتن ویروس HPV در افراد مبتلا نمی شود بلکه از ابتلا به دیگر تیپهای ویروس جلوگیری می کند و باعث بالا رفتن سیستم ایمنی و عود کمتر ویروس می شود.

سندرم تخمدان پلی کیستیک pcos چیست؟

Pcos یکی از شایعترین اختلالات هورمونی در میان زنان به شمار می آید . به طوری که تخمین زده می شود ، این مشکل در حدود 10% از خانمهای در سنین باروری رخ می دهد . مهم ترین مشخصه این اختلال وجود تخمدانهای بزرگ محتوی تعداد زیادی کیست کوچک که در لایه بیرونی هر تخمدان قرار گرفته است . در این سندرم هورمونهای زنانه نظیر استروژن ، پروژسترون ، LH ، FSH دچار عدم تعادل شده و باعث افزایش هورمونهای مردانه ( آندروژن ها ) و هورمونهای انسولین می کردد . همین امر موجب بروز علایمی نظیر بی نظمی قاعدگی ، موی زاید ، آکنه و چاقی می شود.
نشانه های ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک چیست ؟
- بی نظمی و کاهش سیکل قاعدگی
- مشکلات ناباروری
- موی زاید (هیرسوتیسم ) در صورت ، سینه و شکم
- طاسی یا کم پشت شدن موهای سر با الگوی مردانه
- آکنه (جوش صورت ) ، پوست چرب یا شوره سر
- چاقی ، اضافه وزن

مشکلات ناشی از سندرم تخمدان پلی کیستیک چیست ؟


- ناباروری : pco شایعترین دلیل ناباروری در زنان محسوب می شود ، زنان مبتلا به pco به دلیل کمبود تخمک گذاری معمولا در باردار شدن با مشکل روبرو هستند.
- دیابت : اختلال عدم تحمل گلوکز ، مقاومت به انسولین و افزایش قند خون می تواند در تقریبا یک سوم زنان مبتلا به pco با وزن طبیعی یا اضافه وزن رخ دهد . خطر ابتلا به دیابت نوع دوم در زنان مبتلا به pco به مراتب بالاتر است
- بیماریهای قلبی : خانم های چاق مبتلا به pco و تواما مقاومت به انسولین در خطر بیشتر ابتلا به بیماری تنگ شدن عروق کرونر قلب هستند.


علت ایجاد pcos چیست ؟
در تخمدانها بخش هایی به نام فولیکول وجود دارد که تخمک ها درون این فولیکول ها قرار می گیرند.طی یک سیکل قاعدگی فولیکول پاره شده و تخمک بلوغ یافته از آن آزاد می شود ، جهت بارور شدن (لقاح) تخمک آزاد شده در لوله های فالوپ حرکت می کند .در خانم مبتلا به pco ، فولیکول های نارسیده به هم می پیوندند و توده های بزرگتر (کیست) می سازند . از طرف دیگر تمخک های به بلوغ رسیده در فولیکولها نمی توانند از فولیکول آزاد شوند ، آزاد نشدن تخمک باعث ناباروری می شود.
تشخیص سندرم تخمدان پلی کیستیک چگونه است ؟
جهت تتشخیص pcoروش مشخص و اختصاصی وجود ندارد و تشخیص آن بر اساس علائم بالینی و سونوگرافی می باشد.
وجود علائمی مانند نامنظم بودن سیکل قاعدگی ، موی زاید ، جوش صورت ، ریزش مو با الگوی مردانه از جمله معیارهای تشخیص سندرم تخمدان پلی کیستیک است.


شواهد سونوگرافیpco :                                                                                                                                           

                                                                                                                             
- افزایش حجم تخمدان به بیشتر از ml9
- وجود کیستهای 8-2 میلی متر به تعداد 10 و یا بیشتر
- افزایش دانسیته استرومای تخمدان ( هایپرپلازی آندومتر )


درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک
متاسفانه درمان قطعی برای این سندرم وجود ندارد اما بسیاری از مشکلات ناشی از آن را می توان کنترل کرد. با توجه به شدت و علائم pco راهکارهای درمانی زیر وجود دارد :
- تغییر در شیوه زندگی : کاهش وزن خصوصا در افراد مبتلا به چاقی یا اضافه وزن می تواند بسیاری از پیامد های مرتبط با pco از جمله مقاومت به انسولین را کاهش دهد.
- دارو درمانی : ممکن است یکسری از داروها جهت کنترل و کاهش پیامد های این سندرم تجویز شود ، قرص های ضدبارداری از جمله رایج ترین داروها برلیتنظیم سیکل قاعدگی تجویز می شود . همچنین ممکن است داروهای دیگری جهت کاهش موی زاید ، آکنه و سایر علائم تجویز شود.
- داروهای حساس کننده به انسولین : چون به نظر می رسد افزایش انسولین در عدم تخمک گذاری همراه با تخمدان پلی کیستیک موثر است ، ممکن است این درمان باعث تعادل هورمون ها و بارداری شود. شایعترین دارو این دسته مت فورمین یا گلوگوفاز است که موجب کاهش مقاومت به انسولین و افزایش مصرف گلوکز خون می شود. این دارو عوارضی همچون تهوع ، اسهال ، استفراغ و نفخ دارد .این دارو با مصرف یک قرص همراه با حجیم ترین وعده غذایی آغاز می شود و تا سه قرص افزایش داده می شود.
- جراحی : ممکن است به عنوان یکی از راهکارهای درمان مطرح شود.


درمان ناباروری با علت pcos :
درمان با داوهای تحریک تخمک گذاری ، قرص های ضدبارداری ، گنادوتروپین ها ، رژیم لاغری می باشد و در موارد مقاوم لاپاراسکوپی توصیه می شود.

 

 

اقدامات پس از لاپاراسکوپی

 

 

اقدامات پس از لاپاراسکوپی

 

  • مرتب راه رفتن و سرف کردن
  • مصرف مایعات فراوان
  • خودداری از مصرف غذاهای نفاخ
  • ابتدا صرف غذای نرم و سبک و صاف شده و سپس غذاهای معمولی
  • مصرف آنتی بیوتیک به مدت یک هغته
  • منع انجام کار و ورزش سنگین
  • استفاده از شکمبند جهت کاهش درد

اقدامات قبل از لاپاراسکوپی

 

 

اقدامات قبل از لاپاراسکوپی

 

  • انجام آزمایش های لازم برای جراحی مثل کم خونی ، تیروئید و ...
  • رعایت رژیم غذایی مایعات روز قبل از جراحی
  • مصرف داروهای لازم روز قبل از جراحی
  • بستری در بیمارستان روز قبل از جراحی در صورت لزوم
  • ناشتا بودن حداقل 8 الی 10 ساعت قبل از جراحی
  • دوش گرفتن

هیستروسکوپی چیست؟

 

هیستروسکوپی چیست؟

هيستروسكوپي‌ كه از دو كلمه هيسترو به معني رحم و سكوپي‌ به نام ديدن تشكيل شده است .
هیستروسکوپی در واقع نوعی عمل جراحی است که پزشک مي‌تواند داخل رحم را به¬‌ طورمستقيم مورد بررسي قرار دهد. این عمل با استفاده از هیستروسکوپ يک ابزار ميله مانند باريک است که در انتهاي آن دوربين حساس و چراغ قرار دارد،انجام می شود،که از طریق واژن از دهانه رحم وارد رحم می شود. بنابراین نیاز به انجام هیچ برشی ندارد.
روش انجام  هیستروسکوپی :
براي انجام هيستروسکوپي ابتدا فرد در وضعيت مناسب (پوزيشن ليتوتومي) قرارمي¬‌گيرد، سپس دهانه رحم (سرويکس) پس از بي‌هوشي با استفاده از ابزار مخصوص، جهت عبور هيستروسکوپ و ساير ابزار مورد لزوم، باز مي¬‌شود.اين وسيله از کانال دهانه رحم به قسمت تحتاني رحم وارد و سپس گاز دي اکسيد کربن و يا محلو¬ل‌هاي خاص از طريق آن به حفره رحمي وارد مي¬‌شود. اين گاز يا محلول، حفره رحمي را باز کرده و پزشک را قادر مي‌سازد تا قسمت¬‌هاي داخلي رحم را کاملاً بررسي کند.
هيستروسکوپي يک روش تشخيصي- درماني است که در بيماري¬‌هاي زنان و نازايي کاربرد دارد.


هیستروسکوپی تشخیصی :
برای بررسی علت ایجاد خونریزی غیر طبیعی، قاعدگي¬‌هاي طولاني مدت، خونريزي و لکه‌¬بيني در فواصل بين قاعدگي انجام می شود و در تشخيص در ارزيابي بيماران نابارور، سقط مکرر و اختلال‌هاي مادرزادي و وضعيت غيرطبيعي رحم مانند پولیپ ، فیبروم ، چسبندگی رحمی و...
 کمک‌کننده است و گاهی اوقات قبل از انجام اعمال جراحی مثل کورتاژ تشخیصی جهت بررسی دقیق علت خونریزی انجام می شود.


هیستروسکوپی درمانی :
برای انجام جراحی هایی مثل برداشتن فیبروم رحمی ساب موکوزال  و یا بر طرف کردن چسبندگی های داخل رحم، برداشتن پولیپ های داخل رحم،برداشتن سپتوم رحمی (دیواره رحمی ) انجام می شود.که این اعمال معمولا" پس از تشخیص بدنبال هیستروسکوپی تشخیصی انجام می شود.
زماني¬‌که علت خونريزي شديد ضخامت بيش از حد آندومتر است و بيمار تمايل به هيسترکتومي ندارد، براي جلوگيري از خونريزي شديد رحمي مي¬‌توان از روش هيستروسکوپي درماني براي برداشت آندومتر استفاده کرد.


مزایای هیستروسکوپی :
کاهش زمان بستری در بیمارستان ، بهبودی سریع ، جلوگیری از باز شدن شکم برای انجام عمل جراحی    


عوارض هيستروسکوپي:
 بسيار نادر بوده و به‌ ندرت تهديد کننده است. شايع¬‌ترين عارضه نادر، سوراخ شدن رحم است اما معمولاً سوراخ ايجادشده خودبه‌خود ترميم مي‌شود و به‌ ندرت احتياج به جراحي ترميمي دارد.

آندومتریوز چیست؟

 

آندومتریوز چیست؟
 
آندومتریوزعبارت است از وجود بافت داخل رحم در خارج از رحم . در این بیماری به علت کاشته شدن این بافت در خارج رحم، خون ریزی های کوچک ایجاد شده و سبب ایجاد درد و چسبندگی می شود. ممکن است این چسبندگی منجر به نازایی شود. شیوع آن در اجتماع 7-10  % است.
علت آندومتریوز چیست؟
تئوری های مختلفی در مورد ایجاد آندومتریوز مطرح شده است که هیچکدام پاسخگوی کامل ایجاد آن نمی باشند. یکی از علل ایجاد کننده آن عوامل ژنتیک هستند. درصورت ابتلای مادر یا خواهر به این بیماری، شانس ابتلا 10-7 برابر می شود. یک سری جهش های ژنی هم از عوامل ایجاد کننده بیماری هستند. ممکن است عوامل ایمنی و التهابی نیز درایجاد آن نقش داشته باشند.
عوامل محیطی، آلوده کننده های محیطی و برخی سموم و آفت کش ها نیز ازعلل به وجود آورنده آندومتریوزهستند.
شیوع بیماری چقدر است؟
این بیماری عمدتا در سنین باروری 45-15 سال رخ می دهد.20-90  درصد زمان مبتلا به درد لگن و ناباروری مبتلا به آندومتریوز هستند. حتی بیماری در نوجوانان و زنان یائسه هم گزارش شده است. روش تشخیص حتمی آن فقط لاپاراسکوپی است.


علائم بیماری چگونه بروز می کنند؟
مهمترین علائم آن قاعدگی های دردناک، مقاربت دردناک، درد مزمن لگن،
کم باروری، ناباروری، لکه بینی پیش از آغاز قاعدگی، کیست پایدارتخمدان،       
علائم گوارشی مانند اسهال در زمان قاعدگی، دفع مدفوع دردناک در قاعدگی،
مدفوع خونی در قاعدگی و حتی انسداد روده و دردهای مبهم لگنی می باشند.

 

 

 بسیاری از افرادی که به علت دردهای مبهم به پزشکان متخصص در رشته های مختلف مراجعه می کنند از این بیماری رنج می برند.
به علت گوناگونی علائم، تشخیص این بیماری از زمان ایجاد تا زمان تشخیص، 10-8 سال طول می کشد. درد دوران قاعدگی در این افراد به حدی است که می تواند عملکرد روزانه آنها را مختل کند. در موارد پیشرفته تر این دردها در دوران غیر از قاعدگی هم رخ داده و بیمار مجبور به استفاده از مسکن ها و حتی مخدرها می شود. انتشار این درد متغییر است و ممکن است یک یا دو طرفه باشد.
این بیماری به علت تشکیل کیست تخمدان و دخالت در کارکرد نرمال تخمدان،احتمال انسداد لوله های رحمی، چسبندگی و عدم مناسب بودن محیط رحم برای جایگرینی جنین، سبب کم باروری یا ناباروری می شوند. حتی در موارد منجر به بارداری ، شانس سقط و حاملگی موفق کاهش می یابد.
انتشار بیماری به دستگاه ادراری می تواند سبب ادرار دردناک، ادرار خونی و درد موقع دفع ادرار شوند.
به ندرت آندومتریوز در قسمت های خارج از لگن مثل قفسه سینه، مغز و اندامها رخ می دهد و سبب خون ریزی در این مناطق به صورت دوره ای می شود.
در معاینات بالینی این بیماری چگونه تشخیص داده می شود؟
در برخی از بیماران معاینه بالینی طبیعی است. در برخی دیگر بزرگی تخمدان به صورت یک یا دو طرفه، درد رحم و کف لگن و ناحیه مقعد هنگام معاینه مشهود هستند.
تصویر برداری چه کمکی در تشخیص بیماری می کند؟
هیچ گونه تست آزمایشگاهی وتصویربرداری برای تشخیص قطعی این بیماری وجود ندارد. سونوگرافی ممکن است کیست های تخمدان پایدار را نشان دهند. ممکن است سونوگرافی طبیعی باشد.
امروزه انجام سونوگرافی واژینال و رکتال به تشخیص کمک می کنند. اگر چه از CT-Scan و MRI نمی توان در تشخیص اولیه کمک گرفت ولی پس از تشخیص، ممکن است در صورت دقت و مهارت رادیولوژیست تفسیر کننده، نقشی در تشخیص شدت بیماری داشته باشد.
امروزه برخی آزمایشات خونی مثل  CA.125و CA.9-19 و AMH در تشخیص و پیگیری درمان این افراد کمک کننده هستند ولی حتی در بیماری بسیار شدید ممکن است یافته های آزمایشگاهی و سونوگرافی نرمال باشند.
شدت بیماری چگونه تقسیم بندی می شود؟
بیماری ازنظر شدت به 4 نوع خفیف، متوسط ، شدید و خیلی شدید تقسیم می شود. تشخیص انواع خفیف و متوسط دشواراست چون اغلب نشانه واضحی ندارند و ممکن است 12-8 سال طول بکشد تا به مرحله شدید و خیلی شدید رسیده و شدت علائم و مشکلات بیمار سبب تشخیص آن شود.
طرز تشخیص قطعی بیماری چیست؟
طرز تشخیص آن فقط و فقط لاپاراسکوپی است. لاپاراسکوپی یا جراحی درون بین، دیدن احشاء داخل شکم بوسیله دوربینی با بزرگ نمایی 20-15 برابر است. این دوربین از ناف وارد حفره شکم شده و بوسیله سوراخ های فرعی ابزار و اهرم های فرعی وارد شکم شده و ضمن اتساع حفره شکم با گاز دی اکسید کربن، اعمال جراحی انجام می شوند. با این تکنیک پیشرفته علاوه بر تشخیص بیماری و مشاهده نقاط خون ریزی دهنده، چسبندگی، کیست ها و ضایعات عمقی، می توان در همان مرحله، ضایعات را در برداشت و بیمار را از درد و رنج آسوده ساخت.
مزایای لاپاراسکوپی نسبت به اعمال جراحی باز چیست؟            

   
در اعمال جراحی باز، برشی به صورت عرض یا طولی روی شکم داده شده و عضلات در طول مسیر بریده شده و دست جراح وارد حفره شکم می شود. این کار ممکن است سبب عفونت پس از عمل، درد و چسبندگی و بهبود دیرتر بیمار شوند.
در جراحی لاپاراسکوپی مزایای فراوانی وجود دارند که عبارتند از:
 -  دوران نقاهت بسیار کوتاه و بازگشت به کار وزندگی روزه در حداقل زمان ممکن
 - درد بسیار اندک پس از عمل جراحی
 - نداشتن برش روی شکم زیبا بودن ظاهر شکم
 - دید بهتر جراح و امکان انجام جراحی دقیق تر
 - عدم ایجاد چسبندگی
 - عدم ایجاد فتق
 - عدم ایجاد عفونت
با توجه به کلیه مزایای فوق امروزه سعی می شود حتی القدور از این روش برای جراحی شکم و لگن استفاده شود. گرچه این روش بسیار توصیه می شود ولی به مهارت، تکنیک و ابزار جراحی فوق پیشرفته ای نیاز دارد. انجام این کار باید فقط توسط افراد متبحر انجام شود.
ولی در درصد کمی از بیمارانی که قبلاً چندین عمل جراحی متعدد روی شکم و لگن آنها انجام شده است، لاپاراسکوپی مقدور نمی باشد.
درمان بیماری چگونه است؟
درمان اصلی بیماری درمان جراحی لاپاراسکوپی است. در این جراحی ضایعات برداشته شده، چسبندگی ها آزاد شده، کیست تخمدان برداشته شده وآناتومی لگن به وضعیت عادی برمی گردد. همین عادی شدن مکان قرار گیری اعضای لگن سبب از بین رفتن درد و بهبود باروری می شود.
در مراحل پیشرفته بیماری ممکن است مجبور شویم رحم یا تخمدان یا قسمتی از روده را حین جراحی خارج کنیم. تصمیم گیری حین جراحی بر اساس سن و باروری بیمارانجام می شود. در دختر جوان مجردی که بعدها قصد بارداری دارد، اعمال جراحی با حفظ رحم و تخمدان انجام می شوند.در فردی که به تعداد کافی فرزند دارد و شدت بیماری بسیار شدید است، در آوردن رحم و تخمدانها کاری منطقی است.
آیا درمان دارویی در این بیماری نقشی دارد؟
درمان های دارویی بسیار زیادی مانند پروژسترون، دانازول، آمپول های دکاپپتیل ومهار کننده های هورمونی مختلف پیشنهاد شده اند. چون اساس درمان برداشتن بافت مبتلاست، لذا درمان دارویی نقشی در درمان کامل بیماری ندارد.
می توان پس از عمل جراحی برای جلوگیری از عود بیماری از مصرف دوره ای قرص های جلوگیری از بارداری استفاده کرد.
بیماران برای تسکین درد خود گاهاً از داروهای ضد درد و ضد التهاب مانند ناپروکسن، مفنامیک اسید و بروفن استفاده می کنند. درد شدید فقط با استفاده مواد مخدر کاهش می یابد.
عود بیماری چگونه است؟
این بیماری تمایل به عود دارد. حتی پس از انجام کامل ترین عمل جراحی و پاکسازی ضایعات، احتمالاً این بیماری در طی سالهای بعد عود خواهد کرد زیرا علت ایجاد کننده ی آنها، عوامل ژنتیک و عوامل محیطی هستند که جدا سازی آنها از بیماران غیر ممکن است.
برخی از بیماران به اشتباه تصور می کنند انجام عمل جراحی لاپاراسکوپی بی فایده است چون بیماری عود می کند ولی باید خاطر نشان کرد در صورت کوتاهی و عدم جراحی به موقع، شدت بیماری پیشرفت کرده و عوارض آن افزایش می یابند. لذا جراحی پس از تشخیص بیماری ضروری است و از شدت عود کاسته و در صورت عود نیاز بیمار سالها پس از جراحی بدون علامت خواهد بود.
لاپاراسکوپی چیست؟
لاپاراسکوپی تکنیکی است که در آن با استفاده از یک دوربین با بزرگ نمایی 20-10 برابر از یک سوراخ 10-5 میلی متری وارد حفره ی شکم شده و تمام احشاء و قسمت های داخل آن قابل بررسی می شوند. تصویر ایجاد شده توسط این دوربین، روی مانیتوری که در مقابل دید جراح قرار دارد نمایش داده می شود. سپس با استفاده از ابزار اهرم مانند دیگری که از سوراخهای 5-3 میلی متری وارد شکم می شوند، عمل جراحی انجام می شود.


مزایای لاپاراسکوپی چیست؟

1- بهبود سریعتر
2- درد کمتر  پس از جراحی
3- بازگشت به کار و فعالیت در مدت کوتاه تر
4- دید بهتر جراح هنگام جراحی
5- عدم ایجاد چسبندگی
6- عدم ایجاد عفونت
7- نداشتن برش جراحی روی شکم از نظر زیبایی
8- عدم ایجاد فتق پس از عمل جراحی
امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی، انجام همه ی اعمال جراحی شکمی با لاپاراسکوپی مقدور است.

دكتر الهام اكبري در گفتگوي اختصاصي با خبرنگار خبرگزاري صدا و سيما : خطر نارس شدن کودک برای زنان باردار تهرانی/ لباس هایی که مانع تاثیر پارازیت بر بدن یک زن باردار می شوند

زندگی های ماشینی و عوامل آلاینده محیطی، محیط زیست و آلودگی هوا، این ها مهمترین تهدیدها برای زنان در دوران بارداری محسوب می شوند. این تهدیدها به گونه ای است که حتی در سنین مختلف مثل سن بلوغ هم می تواند اثرات سو خودش را بر سلامت زنان و در زایمان بگذارد و متاسفانه مشکلاتی را برای خانم ها بوجود بیاورد.


در این ویدیو آگاهی مفصلی را در این ارتباط و علت تولد نوزادهای نارس و پیشگیری از این اتفاق به شما خواهیم داد.

صفحه1 از2

تمامی حقوق سایت محفوظ میباشد

طراحی و توسعه نونگار پردازش